اسپیسر چیست؟

معادل فارسی اسپیسر همان فضاساز یا فاصله گذار است. اسپیسر در ساختمان ها و سازه های بتنی کاربرد بسیار مهمی دارد. قبل از هر توضیحی باید بدانید که در سازه های بتنی، میلگردها در بافت بتن جای دارند و اسکلت بندی ساختمان با استفاده از میلگرد و بتن بنا می شود. از آنجایی که میلگرد ها از جنس آهن و فولاد هستند امکان زنگ زدن و خوردگی آن ها بسیار زیاد است. به خصوص اینکه در تماس با یکدیگر و یا در تماس با بتن باشند. بنابراین اگر به مرور زمان عوامل تخریب زا و عوامل اکسید کننده همچون آب و اکسیژن به میلگرد ها برسد، قطعا میلگرد حجیم تر می شود و دچار خوردگی خواهد شد. در اثر حجیم تر شدن و زنگ زدن میلگرد ها، به بتن نیز فشار وارد می آید و امکان ترک خوردگی و شکستگی بتن بسیار بالا خواهد رفت. علاوه بر آن مقاومت و کیفیت میلگرد داخل کار نیز به شدت کاهش پیدا خواهد کرد. به همین جهت برای جلوگیری از بروز چنین مسئله ای در صنعت معماری از اسپیسر استفاده می شود. اسپیسر ها انواع مختلفی دارند که شامل انواع اسپیسر کفی و دیواری می باشد که جنس آن ها نیز ممکن است پلاستیکی یا فلزی یا بتنی باشد.

کاربرد اسپیسر چیست؟

تا به اینجا در مورد اسپیسر و انواع آن توضیحات مختصری بیان کرده ایم. اما اگر بخواهیم به صورت تخصصی تر در مورد کاربرد اسپیسر صحبت کنیم باید بیشتر در مورد ویژگی های فنی و کیفی آن توضیح بدهیم. آستانه تحمل اسپیسر بستگی به جنس آن و نوع آن دارد. قطعا نوع فلزی و بتنی این محصول آستانه تحمل بسیار بیشتری دارند و برای استفاده در کف کاربردی تر هستند. این در صورتی است که اسپیسر پلاستیکی مقاومت کمتری در برابر فشار دارد و به همین جهت در صورت لزوم بیشتر از آن برای دیوار استفاده می شود. هنگامی که در ساختمان سازی از فاصله گذار استفاده می شود تماس بین میلگرد ها با یکدیگر محدوده شده و میلگرد هایی که در داخل بتن دفن شده اند نیز در تماس مستقیم با بتن نخواهند بود. همین مسئله باعث می ‌شود تا عوامل اکسید کننده به راحتی نتوانند با میلگرد در تماس باشند و در نهایت عمر و دوام سازه بتنی بیشتر خواهد شد. نقش و کاربرد اصلی انواع اسپیسر بتن شامل موارد زیر است:

• جلوگیری از اکسید شدن و پوسیدگی میلگردها
• ایجاد پوشش استاندارد برای میلگرد
• افزایش عمر و دوام و کیفیت سازه های بتنی
• افزایش سرعت ساخت و ساز در پروژه های عمرانی
• جلوگیری از گستردگی آتش در هنگام بروز حریق

انواع اسپیسر

همانطور که قبلا هم گفتیم تقسیم بندی انواع اسپیسر بتن بر اساس نوع کاربرد شامل نوع کفی و دیواری است، که این دو دسته تقسیم بندی های دیگری نیز دارند. اسپیسر کفی شامل ۶ زیر مجموعه و اسپیسر دیواری نیز شامل ۲ زیر مجموعه می باشد. برای اینکه بیشتر در مورد نام فاصله گذار ها و کاربرد آنها بدانید به دسته بندی های زیر توجه کنید:

• اسپیسر هارد فیکس

این محصول مناسب ترین گزینه برای فاصله گذاری در کف ساختمان است. هارد فیکس توانایی مقاومت در برابر بار نقطه ای تا سقف ۳۵۰ کیلوگرم دارد.

• اسپیسر ماکس فیکس

قدرت تحمل بار نقطه ای این نوع اسپیسر تا سقف ۱۸۰ کیلوگرم است و برای کف با وزن متوسط ایده آل می باشد.

• اسپیسر مینی فیکس

این محصول قادر به نگهداری میلگردهای کوچک بوده و برای کف و سقف مناسب است. البته کاربرد این نوع اسپیسر به صورت تخصصی برای کف و سقف با میلگرد های حرارتی است.

• اسپیسر یو فیکس

اسپیسرهای یو فیکس ظاهر متفاوتی با دیگر اسپیسر ها دارند و به همین جهت نیز می توان انواع سایز های میلگرد از جمله سایز های بزرگ و کوچک را روی آنها سوار کرد. این نوع اسپیسر مخصوص کف ساختمان است و در زیر میلگردهای کف سازه قرار می گیرد.

• اسپیسر دابل فیکس

این نوع فضاساز به صورت کاملا تخصصی برای دال های بتنی دو شبکه کاربرد دارد.

• اسپیسر ساید فیکس

کاربرد این نوع اسپیسر نیز برای کف ساختمان است و از بغل به صورت عمودی آن را زیر میلگردهای اصلی جا می زنند. 

• اسپیسر ویل فیکس

این نوع اسپیسر برای دیوار ها کاربرد دارد. کاربرد این محصول برای جلوگیری از نفوذ انواع اسید ها و عوامل خورنده در داخل بتن بسیار عالی و بی نظیر است. 

• اسپیسر کیج فیکس

این اسپیسر نیز یکی دیگر از مدل های دیواری بوده و مهندسین ساختمانی در پروژه های عمرانی سنگین برای سازه های عمودی خود از اسپیسر کیج فیکس استفاده می کنند.

برای کسب اطلاعات بیشتر درباره انواع مصالح ساختمانی سایر مقالات افراز بتن سرمد را مطالعه فرمایید.

اسپیسر بتنی چیست

اسپیسر بتنی، قطعه‌ای کوچک و کاربردی در ساخت ‌و ساز است که فاصله‌ای مشخص و ثابت بین میلگردها و قالب بتن ایجاد می‌کند. آنچه این نوع اسپیسرها را نسبت به سایر فاصله‌گذارهای میلگرد متمایز می‌سازد، همخوانی آن‌ها با خواص بتن اصلی در سازه است. اسپیسر بتنی به دلیل داشتن جنس مشابه با بتن، رفتار انقباض و انبساط مشابهی با بتن دارد. در نتیجه، باعث ایجاد ترک‌های ناخواسته یا نقطه ضعف در پوشش بتن نمی‌شود. مزیت دیگر این فاصله‌گذار، چسبندگی مناسب آن با بتن است.

اسپیسر بتنی میلگرد، علاوه بر حفظ پوشش بتن، در افزایش دوام سازه در مقابل خوردگی آرماتورها نیز نقش موثری دارد. این ویژگی، به خصوص در سازه‌هایی که در معرض رطوبت یا مواد خورنده قرار دارند، بسیار کارآمد است. در پروژه‌هایی با شرایط ویژه مانند سازه‌های آبی، پل‌ها و سازه‌های صنعتی، از اسپیسر بتنی به جای انواع پلاستیکی آن، استفاده می‌شود.

البته نصب اسپیسرهای بتنی با گیره‌های پلاستیکی صورت می‌گیرد و این موضوع را می‌توان بزرگترین نقطه ضعف این قطعات دانست. اما این قطعات بتنی به دلیل فراهم کردن پوشش بتن کافی و مقاومت بالا در برابر حرارت و تغییر شکل، نقش چشمگیری در افزایش طول عمر سازه‌های بتنی ایفا می‌کنند.

معنی اسپیسر چیست

اسپیسر (Spacer) در انگلیسی به معنای «جداکننده» یا «فاصله‌گذار» است. این واژه در صنایع مختلف، از پزشکی گرفته تا ساختمان‌سازی، به‌کار می‌رود. در حوزه ساخت ‌و ساز، اسپیسر به قطعه‌ای گفته می‌شود که وظیفه ایجاد فاصله‌ای مشخص و کنترل شده میان میلگرد و سطح بتن یا قالب را دارد. در واقع این قطعه، عنصری است که نظم و استانداردهای لازم را در هنگام اجرای سازه‌های بتنی حفظ می‌کند.

استفاده صحیح از اسپیسر میلگرد، باعث می‌شود که پوشش بتنی مناسبی روی آرماتورها قرار گیرد. این موضوع برای محافظت از میلگردها در برابر رطوبت و خوردگی، بسیار مهم است. بنابراین اسپیسر، فقط یک قطعه فنی نیست، بلکه بخشی از فرایند تضمین کیفیت و دوام سازه است. به بیان دیگر، اسپیسر با ایجاد فاصله‌ای هدفمند، باعث دستیابی به نتایج دقیق و مقاوم در بتن ‌ریزی می‌شود.

جنس اسپیسر

جنس اسپیسرها نقش مهمی در عملکرد و دوام آن‌ها در سازه‌های بتنی دارد. رایج‌ترین انواع فاصله‌گذارها از مواد پلاستیکی، بتنی یا فلزی ساخته می‌شوند. انتخاب جنس مناسب این قطعات، به نوع پروژه و شرایط محیطی بستگی دارد.

اسپیسرهای پلاستیکی به دلیل وزن سبک، قیمت مناسب و سهولت نصب، در بسیاری از پروژه‌های ساختمانی مورد استفاده قرار می‌گیرند. اما این قطعات در شرایط سخت مانند محیط‌های با دمای بالا یا سازه‌های حساس، ممکن است عملکرد ضعیفی داشته باشند.

اسپیسرهای بتنی، جنسی مشابه بتن سازه داشته و به همین دلیل، همخوانی کاملی با خواص فیزیکی و شیمیایی بتن اصلی دارند. این قطعات بهترین گزینه برای سازه‌هایی با عمر طولانی و نیازمند مقاومت بالا در برابر خوردگی هستند.

اسپیسرهای فلزی، کمتر استفاده می‌شوند و بیشتر در موارد خاص صنعتی کاربرد دارند. در برخی پروژه‌ها نیز از اسپیسرهای ترکیبی با روکش پلیمری یا الیاف تقویتی استفاده می‌شود. این قطعات مقاومت بالایی در برابر فشار و خوردگی دارند.

شناخت دقیق جنس اسپیسر و انتخاب نوع مناسب آن (متناسب با محل و شرایط پروژه)، به طور مستقیم بر کیفیت پوشش بتن و حفاظت از میلگردها تاثیر می‌گذارد. بنابراین جنس این قطعات، یکی از جزئیات فنی مهم در تضمین دوام سازه است.