بتن ریزی به فرآیندی گفته می شود که در آن ماده بتن در محل پروژه ریخته می شود تا بتوان از مزایای آن برای یک منطقه بهره مند شد. به طور کلی، ریختن بتن می تواند با مزایای زیادی برای یک ساختمان همراه باشد که مهم ترین این مزیت ها، مقاوم سازی یک ساختمان است. ریختن بتن صحیح و اصولی تاثیر زیادی روی مقاومت یک ساختمان دارد. به همین خاطر لازم است که کارگران در هنگام انجام این فرآیند، به کیفیت کار توجه بیشتری داشته باشند و اصول بتن ریزی را رعایت کنند. در ادامه این مقاله از افراز بتن سرمد قصد داریم در مورد انواع روش های بتن ریزی و اصول این کار صحبت کنیم.
اصول بتن ریزی
بتن ریزی با کمک بتن های مقاوم که ترکیبی از آب، سیمان پرتلند و سنگ ریزه های مختلف هستند، انجام می شود. تولید بتن در کارخانه های متعددی با کیفیت بالا انجام می شود؛ اما تنها تولید این محصولات نیست که می تواند باعث افزایش مقاومت آن ها شود، بلکه استفاده از فرآیندهای مناسب و اصولی می تواند تاثیر زیادی روی بتن ریزی حرفه ای و تخصصی داشته باشد. اگرچه بازه زمانی خاصی برای ریختن بتن در پروژه وجود ندارد، اما توصیه می شود که این کار در زمانی انجام شود که دمای هوا متعادل است و کمتر شاهد نوسانات دما هستیم. در غیر این صورت احتمال ترک خوردن بتن وجود دارد. رعایت اصول بتون ریزی نیز می تواند تاثیر زیادی روی کیفیت این فرآیند و نتیجه نهایی آن داشته باشد. ارتفاع دستگاه های بتن ریز با محل پروژه نباید بیش از چند متر باشد. به همین خاطر نیاز است که از قیف های مخصوص برای انجام این فرآیند استفاده شود.
انجام این فرآیند در زیر تابش نور مستقیم خورشید، می تواند کیفیت کار را پایین بیاورد. به همین خاطر توصیه می شود که حتما این کار در اواسط روز که دمای هوا متعادل و زیر 32 درجه سانتی گراد است، انجام شود. بهترین دما برای انجام این فرآیند بین 16 تا 32 درجه سانتی گراد می باشد. بعنی دمای زیر 16 درجه سانتی گراد نیز می تواند باعث افت کیفیت بتن شود. مرطوب نگه داشتن سطح بتن می تواند باعث افزایش کیفیت آن شود. برای این کار می توان از گونی، حصیر، یخ و ابزارهای مختلف دیگر استفاده کرد. البته استفاده بیش از اندازه از روش های مرطوب کننده ذکر شده، می تواند تاثیر بدی روی کیفیت بتن بگذارد و باعث سستی آن شود. بارندگی شدید مانند تابش مستقیم نور خورشید، می تواند روی کیفیت این نوع مصالح تاثیرگذار باشد. بنابراین، لازم است که زمانی را برای ریختن بتن انتخاب کنید که مطمئن باشید بارش باران اتفاق نمی افتد.
برای ریختن بتن لازم است که ملات حالت خمیری داشته باشد تا بتواند به راحتی در میان آرماتوربندی ها حرکت کند و دور آن ها را بپوشاند. به همین خاطر بهتر است که محل ساخت مخلوط ملات با محل ریختن بتن نزدیک به هم باشد تا ملات حالت خمیری خود را حفظ کند. برای متراکم کردن بتن و افزایش کیفیت آن، استفاده از ویبراتور می تواند مزایای زیادی را به همراه داشته باشد. حدود 1 دقیقه زمان لازم است که ویبره کردن بتن اثربخشی خود را بگذارد. در این صورت است که می توان شاهد یکنواختی بتن برای استفاده در محیط های ساختمانی بود. البته ویبره بتن بیش از حد نیز روی کیفیت بتن تاثیر بدی می گذارد.
اجرای این عملیات با مصالح ساخته شده در پروژه های قبلی و قدیمی می تواند تاثیر بدی روی کیفیت ریختن بتن و این فرآیند داشته باشد. پس حتما باید استانداردهای مورد نیاز برای ساخت این ماده رعایت شوند. در حین این عملیات نباید فرآیند قطع شود. چون در این صورت مصالح سفت می شود و ملاتی که برای آن مورد استفاده قرار می گیرد، اثربخشی خوبی نخواهد داشت. پس حتما باید مراحل این فرآیند به ترتیب و اصولی انجام شوند.
انواع بتن ریزی
بتن ریزی با روش های مختلفی در پروژه ها قابل اجراست. بسته به شرایط پروژه و امکانات موجود می توان از هر یک از این تکنیک ها و سبک های این فرآیند استفاده کرد. در ادامه به انواع روش های این فرآیند که هر کدام خصوصیات و ویژگی های خاص خودشان را دارند، اشاره می کنیم.
- روش سنتی و دستی
یکی از روش های قدیمی بتن ریزی، روش سنتی است. در این روش از ابزارهایی مانند چرخ دستی، استانبولی و زنبه برای آماده کردن بتن استفاده می شود. سپس به صورت دستی عملیات مربوط به انتقال و ریختن بتن انجام می گردد. این فرآیند می تواند برای حجم کم بتن گزینه خوبی محسوب شود. ولی در شرایطی که نیاز به استفاده از حجم زیادی باشد، این روش از نظر زمانی و کیفیت نهایی مقرون به صرفه نخواهد بود.
- استفاده از پمپ
یکی از سریع ترین روش های ریختن بتن در عملیات ساختمان سازی، استفاده از پمپ است. در این روش می توان تمامی عملیات را با کمک دستگاه پمپاژ انجام داد تا تمامی بخش هایی که برای ریختن بتن با دست قابل دسترس نیستند، پوشیده شوند. پمپ هایی که بدین منظور استفاده می شوند، هم به صورت زمینی و هم به صورت دکلی به فروش می روند.
- استفاده از میکسر
دستگاه میکسر بتن یکی از پرکاربردترین دستگاه هایی است که می تواند بر روی ماشین های حمل کننده این محصول نصب شود. این دستگاه ها می توانند برای انجام فرآیند بتن ریزی جهت جلوگیری از سفت شدن مصالح در حین انجام کار، مورد استفاده قرار گیرند.
- استفاده از جام بتن
یکی دیگر از روش های این فرآیند که کاربردهای بسیار زیادی در مکان های دور از دسترس دارد، ریختن بتن با جام بتن است. در این روش می توان از دو نوع جام بتن به صورت تخلیه قائم و جانبی استفاده کرد که هر کدام کاربردهای خاص خودشان را دارند.
- استفاده از لوله ترمی
در صورتی که نیاز به انجام فرآیند بتن ریزی در داخل آب باشد، می توان از روش ریختن بتن با لوله ترمی استفاده کرد. این روش بتن ریزی با کمک بتن هایی که حاوی سنگدانه های ریز و ماسه های گرد می باشند و با استفاده از یک لوله صلب انعطاف ناپذیر انجام می شود.
- استفاده از شوت
یکی از ابزارهایی که می تواند برای بتن ریزی مورد استفاده قرار گیرد، شوت است. این ابزار مانند یک سطح شیب دار بوده که می تواند با سرعت زیاد مخلوط تولید شده را به سمت محلی که قرار است با بتن پوشیده شود، حمل کند.
نکات مهم قبل از بتن ریزی
پیش از شروع عملیات بتن ریزی باید از آماده سازی دقیق محل عملیات اطمینان حاصل کرد. این موضوع به طور کلی شامل پاک سازی محل از خاک و دیگر مواد زائد، بررسی وضعیت قالب بندی، آرماتوربندی و بررسی میزان رطوبت بستر بتن ریزی و... است.
- بررسی طرح و نقشه عملیات
در اولین قدم باید طرح و نقشه بتن ریزی به دقت بررسی شود و ابعاد و مشخصات عملیات را با نقشه ارائه شده تطابق داد.
- پاک سازی و آماده سازی محل
محل عملیات بتن ریزی باید کاملاً تمیز باشد و از هرگونه آلودگی اعم از خاک، سنگ ها و دیگر مواد زائد پاک سازی شود.
اگر چه بستر بتن ریزی باید مرطوب باشد؛ اما باید به میزان رطوبت موجود در محل نیز توجه کرد. معمولاً توصیه می شود که آب در کف پی جمع نشود. زیرا وجود آب زیاد در بستر باعث می شود که بتن به خوبی به آن نچسبد و به مرور ترک بخورد.
چنانچه قصد دارید از قالب های فونداسیون استفاده کنید، باید آنها را با پوشش پلاستیکی کاور کنید. این کار مانع جذب آب بتن توسط آجر می شود.
- بررسی وضعیت قالب بندی و آرماتوربندی
وضعیت قالب بندی ها در استحکام کار و نتیجه نهایی بسیار مؤثر است؛ بنابراین پیش از بتن ریزی باید از سالم بودن قالب ها و نبود عیب ونقص در شیوه نصب و قرارگیری آن ها اطمینان حاصل کنید.
آرماتورها باید به دقت بررسی شوند. این کار برای اطمینان از سالم و صحیح بودن قرارگیری آن ها ضروری است.
- بررسی میزان رطوبت بستر بتن ریزی
برای مرطوب کردن بستر بتن ریزی باید از آب پاک و عاری از هرگونه مواد شیمیایی و مضر استفاده کنید. آب های آلوده ممکن است موجب کاهش مقاومت و استحکام بتن شود.
- استفاده از ابزار و تجهیزات مناسب
معمولاً توصیه می شود قبل از شروع بتن ریزی، وضعیت دستگاه ویبره را به طور دقیق بررسی کنید تا از سلامت و کارایی مطمئن شوید.
نکته دیگر استفاده از قیف های مخصوص بتن ریزی است. این قیف ها را باید به گونه ای انتخاب کنید تا ارتفاع دستگاه بتن ریز و بستر بیشتر از 1 متر نشود.
نکات مهم بعد از بتن ریزی
برای اینکه عملیات بتن ریزی به بهترین شکل عمل آوری شود، باید نکات مهمی را پس از بتن ریزی رعایت کنید.
نکات مهم پس از بتن ریزی عبارت اند از:
- ویبره کردن
ویبره کردن بتن برای خروج هوا از میان ذرات و محکم ساختن آن بسیار مهم است؛ بنابراین ویبره کردن از نکات مهم پس از بتن ریزی فونداسیون به حساب می آید.
- آب دادن و حفظ رطوبت محل
آب دادن به بتن برای ایجاد چسبندگی لازم میان ذرات سیمان ضروری است. رطوبت بتن باید حداقل تا 7 روز حفظ شود. این کار از خشک شدن بتن و ترک خوردن سطح آن جلوگیری می کند.
- برداشتن قالب ها
باید توجه کنید که قالب ها نباید پیش از مقاوم شدن بتن جدا شوند.
نحوه محاسبه هزینه بتن ریزی
در محاسبه هزینه بتن ریزی باید به این نکته توجه کنید که این عمل در ساختمان های مختلف، متفاوت است. به عنوان مثال ممکن است در برخی از سازه هایی که اسکلت فلزی دارند، بتن ریزی تنها در فونداسیون انجام گیرد و در برخی دیگر علاوه بر فونداسیون در ستون ها و سقف هم انجام شود. به طور کلی در یک پروژه ساختمانی، هزینه بتن ریزی به صورت زیر انجام می شود:
- محاسبه هزینه زیرسازی و آماده سازی
- محاسبه هزینه خاک برداری
- محاسبه هزینه قالب بندی (هزینه آرماتوربندی به طور جداگانه محاسبه می شود.)
- محاسبه هزینه اجرای بتن ریزی
- محاسبه هزینه ویبره کردن
برای کسب اطلاع بیشتر و محاسبه دقیق هزینه بتن ریزی پروژه خود می توانید با کارشناسان مجرب افراز بتن سرمد تماس بگیرید.